Türkiye’de tarımsal desteğe ayrılan oranın % 22’si hayvansal desteğe ayrılıyor{2009/10} olmasın arağmen, hayvancılığa verilen destek göstermelik olduğu gibi ülkenin hayvancılık konusundaki ihtiyaçları göz önüne alınmadan gelişigüzel belirlenmiştir. Hayvancılık desteği en az 5 en fazla 200 büyükbaş hayvanı ile en az 25 küçük baş anaç hayvanı olanlara destek yapılıyor. Bunun yanında hayvanların Türk-vet ve soy kütüğüne kayıtlı olması, örgütlü üretici olması, tüm aşıların yaptırılmış olması gibi talepler var.
2009 yılı için hayvancılık destekleri şöyle; Anaç sığıra yapılan ödeme 225 TL Hastalıktan ari işletmelerde 300 TL, Manda desteği 250 TL koyun ve keçi 10 TL Y
Bir inek ayda 350 kg yem yer. yemin bir çuvalı yani 50 kg 30 lira. Verilen teşvik bırakın genel bakımını bir büyük baş hayavanın iki aylık yem parasına bile yetmiyor.
Bu teşvik öncelikle Türkiye’de hayvancılık yapanların ortalama kaç hayvana sahip olduğu hesapları yapılmadan düzenlenmiş. Türkiye’de ortalama büyük baş hayvan 5 rakamının altındadır.
Büyükbaş hayvanı (sığır ve manda) olan tarımsal işletmelerin, büyükbaş hayvan sayısına göre işletme büyüklüğü grubu incelendiğinde, işletmeler yüzde 59,7 ile 1-4 baş hayvanı olan işletme büyüklüğü grubunda, hayvan sayısı ise yüzde 25,4 ile 10-19 baş hayvanı olan işletme büyüklüğü grubunda yoğunlaşıyor.Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapan işletmelerin yüzde 25,3`ü, 20-49 baş hayvanı olan işletme büyüklüğü grubunda yer aldı.
Türkiye’de sağmal hayvanların hepsi soy kütüğüne kayıtlı değil. Yüzde 90’nın kayıtlı olduğu söyleniyor.fakat bu rakamın ne ölçüde doğru olduğunu bilmiyoruz. 2006 tarihli Türkiye Tarım ve Kırsal kalkınma Raporu’nda ‘Hayvan Kayıt Sisteminin büyükbaş hayvanların tutulduğu işletmeleri ne oranda kapsadığı belli değildir’ Diye açıkca belirtiliyor. Bu rakamla en azında % 10 teşvik dışında kalacak demektir.
Soykütüğü belirlemeden önce bir ön soy kütüğü belirleniyor. Önsoykütüğü: Ana ve babası belirli, ancak ebeveynlerinin verim kayıtları olmayan, mensup olduğu ırkın özelliklerini taşıyan hayvanlar için oluşturulacak geçici kayıt sistemi. Soykütüğü: Pedigri düzenlemeye esas olacak bilgilerin düzenli olarak toplandığı veri tabanıdır. Türkiye’de 2008 rakamlarıyla 1 milyon 828 bin 486 büyük baş hayvan soykütüğüne {pedigree} 4 milyon 218 bin 23 önsoykütüğüne {prepedigree} kayıtlı görülmektedir. Bunun toplamı 6 milyonun biraz üzeridir. TUİK’in 2008 verilerine göre 84-86 bin civarı manda hariç Türkiye’de toplam 11 milyon civarı büyük baş hayvan var. Bu gösteriyorki Türkiye’de büyük baş hayvanların yarıya yakını hala kayıtlı değil.
Bu istatistikler gösteriyor ki en iyi şartlarda bile büyük baş hayvan işletmeciliği yapanların %60-70 civarı bu teşvikten yararlanamayacak demektir. Bir de buna diğer yerine getirilmesi gereken şartlar ve bürokratik engeller katıldığında bu teşvikten yararlanamayacakların sayısı % 70’leri geçer Bu da büyük bir kitlenin bu teşvikten yararlanamaması demektir. Ayrıca bu paraların diğer teşviklerde olduğu gibi ne zaman nasıl verileceği de hiç belli değildir.
Bu tip teşvikler genelde AB ve Dünya Ticaret Örgütü talep ve yasalarına uyum amacıyla da yapılır. Fakat bütün bunlar Türkiye şartları göz önüne alınmadan Avrupa, ve gelişmiş ülke kriterleri göz önüne alınarak planların direktifi ile yapıldığından ülkedeki uygulaması göz boyamadan başka bir işe yaramaz.Gelelim Avrupa Birliği’ne büyük baş hayvancılık yapan Türk çiftçisi hesaba göre günde hayvan başına ortalama $ 0.40 civarında günde para almaktadır . Aslında çoğu da bu parayı alamamaktadır. Bu göstermelik bir teşviktir. Peki bunun yanında Avrupa Birliği’nde durum nedir?
Avrupa Birliği{AB} bütçesinin yarısına yakınını tarım teşviklerine ayırıken AB’de büyükbaş hayvan yetiştiricileri hayvan başına gelirlerinin %70’ini devlet teşviklerinden sağlamaktadır. AB’de 2008-2009 itibariyle büyük baş hayvan yetiştiricileri hayvan başına başına günde $2.20 teşvik almaktadır.Dünya Bankası’na göre dünyada günde $ 1 dolar gelirin altında 982 milyona yakın kişi açlık sınırında yaşamaktadır. AB’nin ineklere günlük verdiği teşvik miktarı dünyada 3 milyar fakir insanın bir günlük geçimidir. Dünyada fakir bölgelerde açlıktan ölen insanların Batı’daki büyük baş hayvanlar kadar değeri yoktur. Dünya nüfusunun neredeyse yarısına yakın sayıda olan 2.7 milyar insan günlük $ 2 altında gelir ile yaşıyor.1.2 milyar insan ise günde $1altında bir gelirle yaşıyor. Avrupa Birliği’nde bir inek dünya nüfüsunun neredeyse yarısına yakın kesiminden {2.7 milyar} daha fazla kazanmaktadır.
Bu insanlık adına utanç verici bir durumken gelişmiş ülkeler bu büyük tarımsal teşviklerle gelişmekte olan ülkelerin tarımını, tarım ile geçinen nüfusunu, o ülkenin gıda güvenliğini, ekonomisini yok etmektedirler.Avrupa Birliği ile aynı çiftçi nüfusa sahipken onlar senede tarıma $ 70-80 milyar teşvik verirken zaten göstermelik verdiğimiz $3.5milyarlık tarım teşvikini indirmemizi tavsiye ediyorlar.
Gördüğünü gibi insanlığın artık bir sarı öküz kadar değeri kalmadığı bir dünyada yaşıyoruz. Sonra insanlığı bu hale sokanlardan medet ummaya çalışıyoruz.